Wieś Hańczowa

Hańczowa (łemkow. Ганчова) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Uście Gorlickie, nad rzeką Ropą. Integralne części miejscowości: Markowiec, Za Rzeką.

Leży w południowo-zachodniej części Beskidu Niskiego i bezpośrednio graniczy z uzdrowiskiem Wysowa-Zdrój. We wsi znajduje się zabytkowa drewniana cerkiew prawosławna na małopolskim szlaku architektury drewnianej. Miejscowość jest siedzibą parafii prawosławnej w dekanacie Nowy Sącz diecezji przemysko-nowosądeckiej. Od 1964 funkcjonuje technikum rolnicze obecnie pod nazwą Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego.

Hańczowa powstała w 1480, założona na prawie wołoskim przez Gładyszów. W 1581 wieś należała do Adama Brzeźińskiego, w 1680 do Jana Zborowskiego, a w 1799 do Jana Rudnickiego. W 1800 powstała w Hańczowej pierwsza szkoła podstawowa. Według spisu z 1921 wieś liczyła 724 mieszkańców w tym 685 grekokatolików 24 rzymskokatolików i 15 Żydów. Po 1931 wieś przeszła na prawosławie. Z kolei według spisu z 1936 mieszkało we wsi 1189 osób. Po deportacjach ludności łemkowskiej w latach 1945–1947 wiele osób powróciło po 1956. Obecnie Hańczowa to jedno z większych skupisk Łemków.

W 1964 powstało w Hańczowej Technikum Hodowlane z gospodarstwem hodowlanym, a w 1973 oddano do użytku stadion sportowy wybudowany w czynie społecznym. Ze składek wiernych wzniesiono w 1982 nowy kościół filialny pw. Dobrego Pasterza parafii rzymskokatolickiej w Wysowej. W 1985 odbyła się tu III Łemkowska Watra. W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne – Zakład Rolny Nawojowa. W 1993 jednostką nadrzędną było Gospodarstwo Rolne Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Nawojowa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. W 2002 było 61 budynków mieszkalnych.