Cerkiew pw. św. Parescewy w Uściu Gorlickim

Uście Gorlickie - wieś położona w dolinie rzeki Ropy i potoku Zdynia. Założona pod koniec XIV wieku. Ponownie lokowana - na prawie wołoskim - w 1512 roku. Dawniej znana pod nazwą Uście Wołoskie lub Uście Ruskie. Znajdującą się tu cerkiew wybudowano w 1786 roku w typie budownictwa zachodniołemkowskiego . Jest drewniana, konstrukcji zrębowej z słupową wieżą. W środku późnobarokowy ikonostas z XVII wieku oraz polichromia figuralna i ornamentalna. Ołtarz główny pochodzi z XIX wieku.

Cerkiew pełni obecnie funkcję kościoła rzymskokatolickiego.

    Pierwsza cerkiew w Uściu Gorlickim powstała ok. 1539 jako siedziba parafii prawosławnej. W 1691 parafia ta przyjęła unię brzeską i nowa świątynia, wybudowana w 1786, była już cerkwią greckokatolicką. W 1938 w drewnianym budynku namalowano polichromię. Po Akcji Wisła cerkiew przejęła parafia rzymskokatolicka, jednak po 1956 okazjonalnie były w niej odprawiane również nabożeństwa w obrządku bizantyjsko-ukraińskim, organizowane przez księdza Wasyla Hrynyka. Od 1997 wyłącznym właścicielem cerkwi jest parafia greckokatolicka.

    Cerkiew w Uściu Gorlickim reprezentuje zachodniołemkowski typ budownictwa sakralnego. Jest to budowla trójdzielna. Nad przedsionkiem wznosi się wieża w typie izbicowym, zwieńczona pseudolatarnią z krzyżem. Dach kryty jest blachą. Pseudolatarnie zlokalizowano również ponad nawą i prezbiterium. Dachy kryjące cerkiew są typu namiotowego.

    Wnętrze cerkwi

    We wnętrzu zachowany osiemnastowieczny ikonostas i polichromia wykonana po 1938. Ikony w rzędzie namiestnym zostały ustawione na rzeźbionych cokołach z postaciami Adama i Ewy pod wizerunkiem Matki Bożej oraz grupy proroków pod ikoną Chrystusa. Z ikonostasu, jaki znajdował się w pierwszej świątyni w Uściu Gorlickim, zachowała się ikona św. Paraskewy, obecnie znajdująca się w Muzeum Historycznym w Sanoku

    Powiązane